Als de Camino naar Santiago je roept
… en je niet goed weet hoe eraan te beginnen
Ik heb er best wel wat zien passeren op social media deze zomer: posts en foto’s van mensen die naar Santiago de Compostela stapten. Ze deden dat om uiteenlopende redenen en op verschillende manieren. De ene omdat het op een bucketlist stond, de andere voor een goed doel. Nog anderen voor de fysieke uitdaging of om het hoofd even helemaal leeg te maken.
Vaak was er in de reacties van anderen op die posts te lezen dat men zich geïnspireerd voelde om óók de tocht te maken. En de statistieken van de Camino liegen niet: steeds meer mensen van over de hele wereld maken hun droom waar door te voet naar die ene plek te stappen waar dagelijks honderden of zelfs duizenden mensen arriveren, het plein voor de kathedraal in Santiago, in het hart van Galicië.
Staat de Camino ook op jouw bucketlist?
Hoe begin je er dan aan?
Wat kost het? En wat krijg je dan voor je geld?
De Camino is voor iedereen, kies de weg die bij jou past!
De route, de afstand en het startpunt
Bij de ‘Camino’ denken we in de eerste plaats aan te voet stappen. Het is minder gekend dat er nog andere manieren erkend zijn ‘als pelgrimstocht’. Je kan de Camino eveneens doen per fiets, te paard, per boot of met de rolstoel. In dit artikel heb ik het enkel over wandelen.
Vanuit gans Europa zijn er talloze routes naar Santiago. De meest populaire route is de Camino Francés (52%), gevolgd door de Camino Portugués, (da costa of central) (28%). D.w.z. dat 80% van alle pelgrims kiest voor één van deze populaire routes.
Enkele voordelen op deze routes zijn:
- Ze zijn goed aangeduid onderweg, met de herkenbare gele pijlen
- Je wandelt er zelden alleen
- Er zijn voldoende accommodaties om te slapen en te eten
- Specifiek voor de Camino Portugués geldt dat Porto goed bereikbaar is, aangezien er een ruim aanbod aan vluchten is vanuit Brussel of elders.
Afhankelijk van de tijd die je wil of kan vrijmaken om de Camino te stappen, kan je een vertrekpunt kiezen.
De meest populaire vertrekpunten zijn Sarria (Camino Francés) en Tui (Camino Portugués Central).
Waarom net deze vertrekpunten?
Indien je bij aankomst in Santiago een ‘Compostela’ wil afhalen (een officieel document dat bevestigt dat je de Camino gedaan hebt), dan dien je minstens de laatste 100 km van een route afgelegd te hebben. Dit kan je aantonen aan de hand van een ‘Credential’, een boekje waarin je onderweg stempels verzamelt, als bewijs dat je daar op die plek en op die dag passeerde. En geloof me, bij die stempels zitten zeer bijzondere en originele exemplaren, waardoor het verzamelen ervan een beleving op zich wordt. Bij aankomst in Santiago kan je op vertoon van je stempelkaart een Compostela afhalen, voor velen een memorabel document.
40% van de pelgrims legt (minstens) de minimale afstand af en kiest als vertrekpunt Sarria (Camino Francés), Tui Camino Portugués central) of Vigo (Camino Portugués da costa).
Andere populaire vertrekpunten zijn Saint-Jean-Pied-de-Port in Frankrijk (774 km tot Santiago) en Porto in Portugal (Camino Central 245 km en Camino da Costa 268 km tot Santiago).
Vooral de twee routes van de Portugese Camino winnen de laatste jaren enorm aan populariteit.
Gezien mijn link met Portugal zal ik verder dan ook focussen op deze routes.
Wat kost het om een Camino te wandelen?
Dat bepaal je voor een groot stuk zelf. Naast wandelen, zijn slapen en eten de voornaamste en uitgavenposten. Hoe langer je onderweg bent, hoe hoger de kostprijs.
Slapen
Laat ons er even vanuit gaan dat je de laatste 100 km wil stappen (of in het geval van de Portugese Camino een goeie 250 km vanaf Porto), dan heb je best wel veel keuze op het vlak van accommodatie.
- Een bed in een slaapzaal van een publieke herberg heb je al vanaf 10,- euro per nacht.
- Voor een privé kamer met eigen badkamer in een herberg, hostel of hotel betaal je al flink wat meer, vanaf 50,- euro per nacht. De maximum prijs bepaal je uiteraard zelf.
- Wandel je met een (klein) gezelschap, dan kan je ook opteren voor een appartement of een ganse woning. In dat geval kan je de kosten delen en kan het best wel voordelig uitvallen.
- Kies je voor een georganiseerde reis, in groep, dan overnacht je meestal in hotels en is de prijs per persoon gebaseerd op twee personen per kamer.
- Wil je individueel én georganiseerd reizen, dan zijn er de pakketreizen. In vele gevallen zijn dit ‘high end’ reisformules.
Samengevat komt het erop neer dat er wel een Camino is voor ieders budget.
Eten
Voor het eten gaat zowat dezelfde logica op.
In sommige accommodaties kan je ontbijten, in andere ben je op jezelf aangewezen.
Tijdens sommige etappes zijn er weinig gelegenheden om te lunchen onderweg en neem je dus best wat eten mee in je rugzak.
Daarnaast zijn er best ook wel wat restaurants die een pelgrimsmenu aanbieden voor een zeer schappelijke prijs (vb. 2 of 3-gangenmenu met drank voor 10 euro). Het zijn bovendien plekken waar je ’s avonds gezellig kan samen zitten met andere pelgrims van overal ter wereld. Niet zelden ontstaan daar connecties voor het leven.
In sommige accommodaties kan je ook zelf koken, al heb je daar na een lange dag stappen misschien nog weinig zin in.
Wil je elke avond uitgebreid op restaurant? Op de meeste plaatsen kan dat. Er zijn zelfs pelgrims die expliciet op zoek gaan naar Michelin-sterren onderweg. Voor de liefhebbers is dit een ‘once in a lifetime’ ervaring.
Bagage
Wandelen met een (zware) rugzak, moet dat écht?
Een service die de laatste jaren erg aan populariteit wint, is het bagagetransport. Voor veel wandelaars kan het stappen met een (zware) rugzak een struikelblok zijn bij het beslissen om een Camino te wandelen.
Het ontstaan van een dienstverlening die er dagelijks voor zorgt dat de (extra) bagage van de wandelaars naar de volgende accommodatie gebracht wordt, was voor velen erg welgekomen. Mede hierdoor wordt de Camino voor meer mensen haalbaar, hetgeen uiteraard meespeelt in de stijgende populariteit van de pelgrimstocht.
Al dan niet gebruik maken van bagagetransport beïnvloedt dus ook de prijs van je Camino. Afhankelijk van het seizoen en de route die je wandelt, betaal je tussen de 6 en 10 euro per dag per koffer/rugzak.
Voor degenen die ’s morgens niet zo vroeg op pad gaan, kan het een belemmering zijn dat de bagage al rond 8u dient klaar te staan om opgehaald te worden.
Onderweg stempels verzamelen in je Credential om bij aankomst in Santiago je Compostela te kunnen afhalen.
Padron pepers, een lekkernij die je zeker moet proeven!
Help, hoe begin ik eraan?
Een belangrijke factor die een grote invloed heeft op je totaal budget, is de voorbereiding. Zoek je alles zelf uit en boek je je eigen accommodaties, dan is dat wellicht (maar niet noodzakelijk) goedkoper dan wanneer je een pakketreis boekt bij een Tour Operator of wanneer je deelneemt aan een groepsreis.
De mogelijkheden even op een rijtje, samen met de voor- en nadelen.
Authentiek: op stap met enkel een rugzak en een routeplan
Oorspronkelijk was dit de manier waarop pelgrims de tocht naar Santiago maakten en voor velen is dit ook vandaag nog de enige ‘echte’ manier om op stap te gaan: met een routeplan (vandaag al dan niet met een digitale wandelapp) en met een rugzak waarin enkel het hoogstnodige zit.
Het voordeel is dat je heel flexibel bent. Je kan dag per dag bepalen welke afstand je kan of wil stappen, meestal in functie van de accommodaties die onderweg ter beschikking zijn. Op plaatsen die je leuk vindt, kan je wat langer blijven. Deze authentieke manier van pelgrimeren biedt een hoge factor qua avontuur en beleving. Het allemaal op je af laten komen, kan bovendien voor erg veel voldoening zorgen.
Voor de langere tochten (x aantal weken of maanden) kan dit een aangename formule zijn. Wanneer je enkel de laatste 100 km wil stappen, kan het echter voor stress zorgen. Dan is het risico immers groot dat je op de drukste stopplaatsen moeilijk een slaapplek vindt, omdat de meeste pelgrims daar op voorhand hun accommodatie boeken.
DIY 100% (Do-it-yourself, jij doet alles helemaal zelf)
Begin je graag goed voorbereid aan je pelgrimstocht, dan is het vandaag perfect mogelijk om alles zelf uit te zoeken en in detail te plannen. Werkelijk alle info is online of in Camino-gidsen te vinden. Jij bepaalt de periode en de duur van je reis helemaal zelf. De wandelroutes kan je downloaden op je smartphone en accommodaties kan je boeken via de alom bekende boekingssites. Bovendien zijn er veel communities op social media (vb. Facebook) waar nuttige info wordt gedeeld en uitgewisseld. Veel pelgrims beschouwen deze manier van voorbereiden als een essentieel onderdeel van hun Camino!
Alles zelf regelen kan misschien wel het kostenplaatje van je reis drukken, het is ook bijzonder tijdrovend en helemaal niet evident als je voor het eerst een Camino gaat wandelen. Is organiseren niet helemaal je ding, dan kan de voorbereiding stresserend zijn en dat is toch niet het gevoel waarmee je straks wil vertrekken?
DIY 50% (Laat alles voor je uitzoeken, jij hoeft enkel te boeken)
Een formule die nog minder gekend is, maar die wel meer en meer aanslaat, is de voorbereiding overlaten aan iemand die daar ervaring mee heeft of die de situatie ter plaatse goed kent én volgt: je persoonlijke reisorganisator!
Jij bepaalt de periode en de duur van je reis, alsook het budget (lees: het type accommodatie waar je wil overnachten) en alle andere ‘wensen’, zoals bijvoorbeeld de afstand die je per dag wil wandelen, eventuele stopplaatsen waar je een dag extra wil vertoeven, bagagetransport, …
Voor een vaste vergoeding gaat je ‘persoonlijke reisorganisator’ aan de slag met jouw wensenlijstje. Je krijgt een reisprogramma op jouw maat en met alle info die jij nodig hebt (programma per dag, enkele opties qua accommodatie, een lijstje met aandachtspunten, …). Het enige wat jij nog zelf moet doen is effectief je accommodaties vastleggen of bevestigen.
De voordelen voor jou:
- Je kan op reis vertrekken zonder dat je zelf uren of dagen in de voorbereiding hoeft te steken.
- Je krijgt een reisprogramma waarmee je desgewenst nog flexibel kan omgaan.
- Bovendien weet je dat je kan terugvallen op iemand met ervaring én die jouw taal spreekt, ook wanneer jij onderweg bent naar Santiago de Compostela.
- Ook praktische tips i.v.m. je bagage (wat neem je mee?), voorzieningen onderweg (zoals leuke restaurantjes), transport, weersomstandigheden, enz. zal je persoonlijke reisorganisator je graag geven.
- Vooral wanneer het je eerste Camino is, kan deze formule je net dat tikkeltje meer zekerheidsgevoel geven dan wanneer je er helemaal alleen voor staat, terwijl je toch ‘je eigen Camino’ wandelt, op de manier die voor jou het best aanvoelt.
Groepsreis
Reis je graag in groep samen met mensen die je (nog) niet kent? Dan kan je ook voor een Camino groepsreis kiezen.
Vooral wanneer het je eerste Camino is en het alleen wandelen je wat onzeker maakt, kan dit een geschikte formule zijn. Je hoeft helemaal niks zelf te regelen (behalve je vluchten) en het is een laagdrempelige manier om met de Camino kennis te maken.
Daar tegenover staat dat de keuzemogelijkheden beperkt zijn, zowel qua reisperiode als alle andere opties zoals wandelafstanden per dag, de accommodaties, transport, …
Reis je in je ééntje met een groep, dan deel je meestal een kamer met iemand anders van de groep. Tenzij je kiest voor een aparte kamer, mits een prijssupplement dat toch aanzienlijk kan zijn.
Een groepsreis is doorgaans sowieso al wat duurder dan de voorgaande formules, omdat je ook betaalt voor de organisatie en de begeleider.
Meestal is er ook bagagetransport in de prijs begrepen.
Individuele reis via een Tour Operator
Heel erg in trek de laatste jaren zijn de reispakketten voor individuele reizen aangeboden door Tour Operators. Sommige Tour Operators zijn zelfs gespecialiseerd in Camino-reizen.
Je logeert in kwalitatieve hotels en alles wordt voor jou geregeld, meestal vertrekkend van een standaard reisprogramma. Daarin zitten wat flexibele elementen en opties. Bijvoorbeeld: upgrade naar betere hotels of meer luxueuze accommodaties, extra rustdagen, maaltijden onderweg en/of bij aankomst, luchthaventransport, …
Afhankelijk van de Tour Operator die je kiest, ontvang je bij aankomst in je hotel een uitgebreid pakket met alle info die je onderweg nodig kan hebben. Een roadbook met alle routes en extra info, een pelgrimspaspoort, een pelgrimsschelp, enz. De te wandelen routes krijg je ook als digitale bestanden voor je wandelapp. In noodgevallen kan je 24/7 contact nemen met een lokale contactpersoon.
Het spreekt voor zich dat deze formule van ‘high-end’ reizen wat duurder kan uitvallen, afhankelijk van je persoonlijke wensen.
De prijs van een standaard reisprogramma, waarin alle service zit die je nodig hebt, is echter vergelijkbaar met de prijs van een groepsreis.
Met een ervaren pelgrim als privé-gids
Het beste van alle vorige formules gecombineerd!
- Jij bepaalt de periode
- Je wandelt samen met een ervaren pelgrim die de streek én de route kent en die alles organiseert
- Je kan 1-op-1 wandelen met je gids of met een klein aantal mensen die je zelf kiest (familie, vrienden, collega’s, …)
- Je hebt inspraak bij de voorbereiding van de reis
- Je wandelt aan een rustig tempo, met voldoende tijd onderweg
- Focus op het onderweg zijn en de dingen die je alleen maar ziet als je daar de tijd voor neemt
- Tijd en ruimte voor fijne gesprekken
Het prijskaartje van deze formule wordt in de eerste plaats bepaald door het aantal deelnemers.
Dit is dan ook géén ‘gewone’ reis, maar een investering in jezelf!
Deze formule is ook interessant voor coaches die samen met enkele coachees de Camino willen stappen!
De Camino als coachingreis
Wil je op zoek naar antwoorden op diepere levensvragen? En heb je geen zin om dat bij een coach op de sofa of in een praktijkruimte te doen? Dan kan je opteren voor een Camino coachingreis.
Er zijn coaches die groepsreizen aanbieden of die ook individueel met een coachee op pad gaan.
De meerwaarde ligt in het specifieke traject dat de coach voor je uitwerkt.
De formule is vergelijkbaar met de groepsreis, maar uiteraard ligt het prijskaartje hoger.
De magie van de Camino mag dan altijd wel aanwezig zijn onderweg, deze formule brengt je nog veel meer. Je zou de eerste niet zijn die tijdens of na een Camino coachingreis beslissingen neemt die je leven een andere wending geven.
Ook dit is dan ook géén ‘gewone’ reis, maar een investering in jezelf!